Waxaynu xusaynaa Gabay Maskaxda dadka Soomaalida ah, gaar ahaan reer Somaliland iyo Boqortooyada Ingiriiska-ba Maskaxdooda ku suntan oo uu Illaahay ha u naxariistee Abwaan Cabdillaahi Suldaan Tima-cadde ka tiriyey dabbaal-deggii xornimada Somaliland 26-kii Jun3 1960-kii, Gabaygaas oo la yidhaahdo ‘Kanna Siib Kanna Saar’.
Waa Gabayga hoos ku qoran oon odhan karno waa Gabayga ugu muhiimsan Gabayyada Abwaannada Somaliland ku qaabbileen xornimadii lixdankii.
Wax kasta Gabayaaga reer Somaliland way ka Gabyeen, Adduunayada waxa looga yaqaannaa inay yihiin Gabayaa aan lala tartami karin. Illaaahay naxariisti Janno ha ka waraabiyee, Maalintii
Somaliland Gobannimada ay qaadatay 26-kii juun 1960-kii ayuu Gabaygan ka tiriyay goobtii laysugu yimid ee lagu dajinayay Calinkii Ingriiska, laguna saarayey Calankii u horreeyey ee dal Soomaaliyeed la siiyo dunida oo ay Somaliland ka qaadatay Maxmiyaddii Ingiriiska, kaas oo laga taagay magaalada Hargeysa ee Caasimadda Somaliland. Gagadaasoo dad aad u badan oo reer Somaliland ahi isugu yimaaddeen. Gabayaaga maalintaa goob-joogga ahaa waxa ka mid ahaa Abwaan Qaasim iyo Abwaan Cabdi Idaan oo iyaguna ka tiriyay tixo Gabay ah oo kala geddisan.
Cabdillaaahi Suldaan Tima-cadede isagoo ka hadlaya qiimaha xorriyadda iyo calanku leeyahay, dhibaatooyinkii loo soo maray iyo meesha uu kaga yaallo ummadda Somaliland ayuu Gabaygan tiriyey. Waxa gabaygaa tiradiisu ahayd 126 bayd. Waana kan Gabaygaas Kanna Siib kanna Saar oo qoraal ahi:
“Anigoo sebi uun ahoo Sita leeb iyo qaansoo
Siigaduun isku aasoo Sabo reer ka fogaanoon
Laygu aaminin soofkiyo Saaca maanta aan joogno
Gabaygu waygu sugnaayee Haddii aan Sarsarriigo
Ama aan surmaseejo Amaba aan sixi waayo
Ama aan ka salguuro Amaba laygu saluugo
Soomaalida i maqlaysaay I su’aala hadhow
Illaahaan waxba seegine Subaciisa Quraankiyo
Sabbaxooyin ku sheegayow Saciira iyo naciima
Rabbiigii kala seerayow` Markay suurtu dhawaaqdo e
La soo saaro makhluuqa e Shaqiga iyo saciidka
Maalintaad kala soocdo Dembigaannu samaynay
Rabbigayow naga saamax
Subciyay oo ka dukeeyaye Ka siddeetan sebaaney
Calankaannu sugaynaye Sahankiisa ahaynow
Seermaweydo hillaacdayow Sagal maanta darroorayoo
Siigadii naga maydhayow Saq dhexaannu ahayne
Kii soo saaray cadceeddow Samada kii u ekaaye
xiddigaa mid la siiyayow Saaxirkii kala guurrayeaha
Sarreeyow ma-nusqaamow An siduu yahay eegno e
Kaana siib Kanna saar
Saahidiinta lslaamka e Subcisaa Jimcayaashiyo
Sibyaanta iyo haweenku Calankay Saadinayeenow
Cidina kaanay na Siine Saatir noogu yaboohayow
Saaxirkii kala guurraye Sarreeyow ma-nusqaamow
Aan siduu yahay eegno e Kaana siib kanna saar
Sallaankii istiqaalkow Sedadu kay ku xidhnaydow
Sayruukhii Afrikaadow Saaxirkii kala guurraye
Sarreeyow ma-nusqaamow An siduu yahay eegno e
Kaana siib kanna saar
San-ku-neefle dhammaantii Khalqiga kii u sinnaayeen
Mid saaxiib la ahayne Sangalkii iska diidayow
Saaxirkii kala guurraye Sarreeyow ma-nusqaamow
Aan siduu yahay eegno e Kaana siib kanna saar
Soomaloo iscunaysa oo Saqda qaylo dhawaaqdiyo
Sulub laysu cabbaystiyo Hadba soof la xabbaadhiyo
Saraayaa dami weyde Kii laydhiisu na saaqdayow
Kii sadqeeyey qabaa’ile Isu saaray gacmaa ee
Saf walaala ka yeelayow Saaxirkii kala guurraye
Sarreeyow ma-nusqaamow An siduu yahay eegno e Kaana siib kanna saar
In sidayda tihiin iyo In kalaanan saxaynine
Soomaloo calan taagta Saakay noogu horraysa oo
Saddex wiig iyo maalmo Haddaan Soor cuni waayo
Safrad laygama yaaboo Sarina mayso naftayda e
Saaxirkii kala guurraye Sarreeyow ma-nusqaamow
An siduu yahay eegno e Kaana siib kanna saar
Nimankii na Siraayaye Waaxwaax noo kala saaftaye
Solanaayey cadkeenna e Innagoo dhexda suunku
Sabarkeenna qarqooray Kii sedkeenna Cunaayaye
Sarartiisa ka muuqdaye Surwaalkii ka yaraadaye
Daaro loo sibidheeyiyo Sariiraa lagu seexdiyo
Kabadh suuf laga buuxshiyo Mid baabuurka safeeyiyo
Aayad saarta carruuurtiyo Sagaal boy iyo kuug iyo
Weliba seeksa lahaa Kii saabaanka u laabayow
Saaxirkii kala gaurraye Sarreeyow ma-nusqaamow
An siduu yahay eegno e Kaana siib kanna saar
Sawjarkaa hubka qaataye Intuu soodhka ku taagey
U diyaara salaantiyo Saraakiisha amraysaay
Sifihii isticmaarka Ka siyaadiya maanta oo
Sibilkiinnan ag joogow Sibirtiisa istaaga oo
Nin walbaan sigib beeloo Sarow taaga gacmaa oo
Sacabkaysku garaaca oo Nin walbow saddex goor
Subxaanow waa mahaddaa dheh
Subxaanow waa mahadaa
Subxaanow waa mahadaa
Subxaanow waa mahadaa!”
Berberanews.com
Hargeysa/Somaliland.
