Maxay tahay Aataarta Qaddiimka ah ee Marinka Gaza laga helay?
Falastiin-(Berberanews)-Taallo dhagax ah oo qadiimi ah oo lagu sheegay inay ka turjumayso qurux, jacayl iyo dagaal ayaa laga helay Marinka Gaza.
Taalada Anaat – oo ka mid ah ilaahyadii Kancaan ee ugu caansan – ayaa hadda lagu soo bandhigay Qasr al-Basha, oo ah dhismo taariikhi ah oo u adeega mid ka mid ah matxafyada Gaza.
Khubarada qadiimiga ah ee falastiiniyiintu waxa ay sheegeen in madaxa ilaahyada reer Kancaan Anat uu soo taxnaa 4,500 oo sano ka hor dhamaadkii qarnigii ay soo baxeen isticmaalka Naxaasta (Bronze age).
Daahfurka ayaa waxaa sameeyay nin beeraley ah oo qodayay dhulkiisa Khan Younis, oo ku yaala dhanka koonfureed.
Si kastaba ha ahaatee, daah-furka taaladan dhagaxa ayaa ah mid xasuusinaysa sida xariijinta – qayb ka mid ah dariiqa ganacsi ee muhiimka ah ee ilbaxnimadoodii qadiimiga ahaa ee xidhiidhsanaa – ay asal ahaan u ahayd deegaan reer Kancaan ah.
“Waxaan ku helnay nasiib, waxay ahayd wada dhoobo, waxaana ku dhaqnay biyo,” ayuu yidhi beeraleyda Nidal Abuu Ciid, oo madaxa ka helay beertiisa.
“Waan garwaaqsanay in ay tahay shay qaali ah, laakiin ma aanan ogeyn in ay qiimo weyn leedahay” ayuu yidhi.
“Waxaanu u mahad naqaynaa Ilaahay, waana ku faanaynaa inay dhulkayaga Falastiin ku sii jirto tan iyo waagii Kancaan.”
Jamaal Abu Rida oo ka tirsan wasaaradda dalxiiska iyo Aataarta qadiimiga ah ee Xamaas ay maamusho oo daah-furay qalabkan, ayaa sheegay in taalladaasi ay tahay mid u adkaysata wakhtiga, isla markaana ay khubaradu si taxadar leh u baadheen.
Waxa uu sheegay in ay tahay arrin siyaasadeed.
“Daah-furka noocan oo kale ah ayaa caddaynaya in Falastiin ay leedahay ilbaxnimo iyo taariikh, mana jirto cid dafiri karta ama beenin karta taariikhdan,” ayuu yidhi. “Tani waa dadka reer Falastiin iyo ilbaxnimadooda Kancaan ee qadiimiga ah.”
Dhammaan waxyaalaha qadiimiga ah ee Gaza laga helay si heer sare ah looma mahadin ama si fiican looma jeclaysan.
Xamaas – oo ah Islaami, urur xagjir ah – ayaa hore loogu eedeeyay inay burburiyeen hadhaaga magaalo wayn oo reer Kancaan ah, oo lagu magacaabo Tell al-Sakan, si ay u dhistaan guryo iyo saldhigyo ciidan oo ku yaal koonfurta magaalada aadka loo deggan yahay ee Gaza.
Si kastaba ha ahaatee, sanadkan Xamaas waxa ay dib u furtay hadhaagii Kaniisadii Byzantine ee Qarnigii 5-aad ka dib markii deeq-bixiyeyaal shisheeye ay gacan ka geysteen bixinta mashruuc dib u soo celin ah oo socday muddo sanado ah.
Sidoo kale waxa istaagtay shaqada dhisme ku yaal waqooyiga Gaza markii 31 xabaal oo xilligii Roomaanka laga helay halkaas.
Iyadoo goobaha qadiimiga ah ee noocan oo kale ah laga yaabo inay noqdaan kuwo soo jiidasho leh oo ay soo booqda ajnabiga, balse ma laha wax dalxiisayaal ah.
Israa’iil iyo Masar ayaa si adag u xaddiday qulqulka dadka ee soo galaya iyo kuwa baxaya xeebaha saboolka ah, kaas oo ay ku nool yihiin ilaa 2.3 milyan oo falastiiniyiin ah, sababo la xidhiidha walaac xagga ammaanka ah.
Berberanews.com
Info@berberanews.com
