Ethiopia: waanwaanta nabadeed iyo wallaacyada ka taagan nabad waarta
Ethiopia-(Berberanews)-Xukuumadda Itoobiya waxa si buuxda uga go’an tahay dadaallada uu hoggaaminayo Midowga Afrika ee lagu doonayo in lagu soo afjaro dagaalka sokeeye – oo hadda socda bishii 19-aad – ee waqooyiga, ayay tidhi afhayeen u hadashay dowladda.
Billene Seyoum, oo ah xoghayaha warfaafinta ee ra’iisul wasaare Abiy Axmed, oo suxufiyiinta kula hadashay Addis Ababa Isniintii, ayaa sheegtay in Itoobiya ay “tixgalin sare” u hayso madaxweynihii hore ee Nigeria Olusegun Obasanjo, oo ah madaxa dhexdhexaadinta Midowga Afrika.
Si kastaba ha ahaatee “nooc kasta oo geeddi-socodka nabadda ah ayaa dheer; ma fududa. Waa nidaam adag [kaasoo ah] lakabyo badan,” ayay raacisay.
Hadalkan ayaa yimid maalmo ka dib markii Mr Obasanjo uu la kulmay labada hogaamiye ee Tigrayga iyo madaxda sare ee dowladda oo uu ku jiro ra’iisul wasaaraha, safarkiisii ugu dambeeyay ee Itoobiya.
Ms Billene ayaa si kastaba ha ahaatee ku eedaysay ciidamada Tigreega inay “durbaano dagaal tumayaan” toddobaadyadii la soo dhaafay.
Ciidamada Tigreega ayaa horay u sheegay in ay soo dhawaynayaan dadaalada nabadeed.
Todobaadyadii lasoo dhaafay Itoobiya waxay xabsiga dhigtay kumannaan qof oo u badan dadka ku nool waqooyiga gobolka Amxaarada iyo magaalada Addis Ababa, taasoo qeyb ka ah howlgallada ay mas’uuliyiintu sheegeen in lagu xaqiijinayo sharciga iyo kala dambeynta.
18 ka mid ah suxufiyiinta iyo shaqaalaha warbaahinta ayaa ka mid ah dadka u xidhan wax ay hay’adda xuquuqul insaanka ee Itoobiya u qaabilsan xuquuqul insaanka ay ku tilmaantay tallaabooyin “sharci darro ah”.
Ms Billene, si kastaba ha ahaatee, waxay ka hor timid hadalka guddiga iyadoo sheegtay in qaar badan oo ka mid ah dadka la xidhay aanay ahayn saxafiyiin shati haysta oo ay aqoonsan tahay hay’adda sharciyeynta saxaafadda.
Xashiga ballaadhan ee ka dhacay Axmaarada waxaa loola dan leeyahay “Shakhsiyaadka ka shaqeeya meel ka baxsan hay’adaha amniga ee loo igmaday” iyo dadaalka dowladda ee ah “in la hubiyo in ay si cad u jirto halka kali talisku ku jiro”, ayay tidhi.